مرکز تخصصی فیزیوتراپی و درمان دردهای آرتروز
با تجهیزات برتر همگام با پیشرفت های روز دنیا
بیماری آرتروز یكی از شایع‌ترین مشكلات مفاصل در بین خانم‌ها و آقایان ایرانی است كه البته در اکثر مواقع در س نین بالا بروز می‌كند. حتما در اطراف خود زنان و مردان زیادی را دیده‌اید كه از درد زانو شكایت دارند و هنگام بالا یا پایین رفتن از پله‌ها مدام ناله می‌كنند. این بیماران عمدتا آرتروز دارند.
آرتروز چیست و چه بخش‌هایی از بدن را درگیر می‌كند؟
آرتروز یا استئوآرتریت شایع‌ترین بیماری از دسته بیماریهای التهاب مفاصل است. در این بیماری غضروف مفصل صدمه دیده و كم‌كم از بین می‌رود. آرتروز ممكن است هر مفصلی را درگیر كند اما مفاصل بزرگ كه وزن بدن را تحمل می‌كنند مثل مفاصل زانو و ران و ستون فقرات بیشتر در معرض ابتلا هستند.
اصلی‌ترین علائم:
آرتروز علائم زیادی دارد ولی 3 علامت آن شایع‌تر و مشخص‌تر هستند؛ اولی خشكی پس از استراحت است، به این معنی كه گاهی اوقات وقتی مفصل به‌مدت طولانی بی‌حركت مانده باشد و بخواهد فعالیت كند درد خواهد داشت. شاید دیده باشید كه بیماران مبتلا به آرتروز زانو صبح‌ها كه از خواب بیدار می‌شوند به سختی راه می‌روند اما بعد از مدتی كم‌كم راه رفتنشان به حالت عادی بازمی‌گردد. خشكی مفاصل بعد از یك دوره طولانی عدم فعالیت بسیار شایع است ولی به ندرت بیشتر از نیم ساعت طول می‌كشد. دومین علامت كاهش انعطاف پذیری است؛به‌همین دلیل بیماران مبتلا به آرتروز نمی‌توانند به راحتی مفاصل خود را خم و راست كنند و برای علامت بعدی هم می‌توان به درد در مفصل اشاره كرد. توصیه میشود كسانی كه بیشتر از دو هفته چنین علائمی را در مفاصل خود دارند حتما به پزشك متخصص ارتوپد مراجعه كنند.
اتیولوژی آرتروز:
علت ایجاد این بیماری هنوز به طور واضح شناخته نشده است ولی چند عامل وجود دارد كه می‌تواند زمینه ساز ابتلا به آرتروز باشد:
سن بالا: بطوریكه این بیماری معمولا در افراد بالای 40 سال دیده میشود.
جنس: آرتروز در خانم‌ها بیشتر از آقایان بروز می‌كند ولی دلیل آن هنوز به درستی مشخص نشده است.
ناهنجاری های مادر زادی استخوانی و یا صدمه به مفصل: آرتروز در ورزشكاران حرفه‌ای كه مدام در معرض ضربه خوردن هستند بسیار شایع است. صدمات غیر ورزشی مثل تصادفات رانندگی هم زمینه را برای آرتروز مهیا می‌كند.
ارتباط چاقی و ابتلا به آرتروز:
چاقی خطر ابتلا به آرتروز را افزایش میدهد. به طور كلی هر چقدر وزن بالاتر باشد مفاصل بزرگ(مثل زانوها) باید بار و فشار بیشتری را تحمل كنند و در نتیجه خطر ابتلا به آرتروز در آنها بیشتر میشود. چاقی حتی احتمال بروز آرتروز در دست‌ها را هم افزایش میدهد.
این بیماری چه عوارضی دارد؟
متأسفانه این بیماری با گذشت زمان بدتر میشود و هنوز درمان قطعی برای آن یافت نشده است اما با كمك برخی روش‌های درمانی می‌توان درد ناشی از این بیماری را كاهش داده و كیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید. حدود یك سوم بیماران مبتلا به آرتروز ممكن است دچار ناتوانی‌های شدیدی شوند. گاهی درد و ناراحتی مفصل آنقدر شدید میشود كه بیمار نمی‌تواند از آن مفصل استفاده كند.
روش‌های درمان:
در موارد بسیار شدید آرتروز جراحی تعویض مفصل توصیه میشود اما قبل از جراحی معمولا روش‌های مختلفی پیشنهاد میشود كه تا حد امكان كار به جراحی ختم نشود كه یكی از آنها استراحت دادن به مفصل دردناك است. بیمار باید در هر ساعت دست كم ده دقیقه به مفصل خود استراحت بدهد و سعی كند تاحد امكان فعالیت‌های بدنی خود را طوری تنظیم كند كه مفصل مبتلا كمتر فعال باشد. روش بسیار مؤثر دیگر فیزیوتراپی و ورزشهای اختصاصی است كه باید حتما با نظارت و اجازه فیزیوتراپیست انجام شوند تا مشكل مفصل را تشدید نكند یا باعث بروز درد جدیدی نشود. ورزشهای سبك و مفرح مثل پیاده‌روی و شنا بیشتر توصیه می‌شوند. با ورزش كردن، عضلات اطراف مفاصل تقویت شده و ثبات مفصل افزایش پیدا می‌كند. البته ورزش كردن نباید باعث بروز درد در مفصل شود و اگر چنین اتفاقی رخ داد فورا ورزش را متوقف كنید. در افرادی كه اضافه وزن دارند كم كردن وزن باید حتما مدنظر قرار گیرد. البته رژیم گرفتن و ورزش كردن برای كاهش وزن باید تحت نظر فیزیوتراپیست و پزشك تغذیه انجام شود. برای كاهش درد ناشی از آرتروز در فیزیوتراپی از مدالیته های مختلف کاهش درد استفاده می شود. در اغلب موارد پزشك متخصص برای بیمار داروهای ضد‌درد و ضد‌التهاب را تجویز می‌كند. بیماران میتوانند از روش های جدید فیزیوتراپی، لیزردرمانی و مگنتوتراپی بهره گرفته تا درد و التهاب مفصل کاملا از بین برود و با استفاده از تمرینات خاصی که فیزیوتراپیست با توجه به مشکل بیمار و ناحیه آسیب غضروف مفصلی به وی آموزش میدهد، دامنه حرکت مفصل خود را حفظ کرده و از خشکی مفصل جلوگیری کنند. جالب است بدانید که موثر بودن میدان مغناطیسی(مگنت تراپی) در درمان آرتروز زمانی کشف شد که بیماران مبتلا به سرطان مجبور بودند به مدت 4 هفته تحت درمان با MRI قرار بگیرند تا پزشکان رشد تومور را در آنها بررسی کنند. تعجب آور این بود که بعد از یک سال، آن دسته از بیماران که آرتروز هم داشتند، خیلی بهتر شدند.آب درمانی،هم به‌عنوان ورزش و هم به‌عنوان عاملی جهت تصحیح وضعیت ایستادن و راه رفتن می‌تواند به شما كمك كند. فیزیوتراپیست شما را درباره وضعیت صحیح و غلط قرارگیری بدن راهنمایی خواهد كرد.
روش های جراحی برای درمان آرتروز به چه شکلی هستند؟
این روش‌ها از پاكسازی فضای مفصلی تا تعویض كامل مفصل متفاوت هستند و جراح بر حسب شدت بیماری از یكی از این روش‌ها استفاده می‌كند. بیماران توجه داشته باشند كه جراحی زمانی توصیه میشود كه درمانهای دیگری كه به آنها اشاره شد مؤثر واقع نشده باشند و بیمار قادر به انجام فعالیت‌های عادی روزمره خود نباشد. قبل و بعد از جراحی بیماران حتما باید از درمانهای فیزیوتراپی استفاده کرده باشند تا سرعت بهبودی چند برابر افزایش یابد.
م رکز تخصصی فیزیوتراپی و درمان دردهای آرتروز
با تجهیزات برتر همگام با پیشرفت های روز دنیا
تأثیر تغذیه بر آرتروز:
تغذیه مناسب، کلید اصلی جلوگیری از انواع بیماری ها از جمله آرتروز است. اولین مرحله اصلی در درمان آرتروز، رساندن وزن به حد ایدهآل است. رعایت یک رژیم غذایی که حاوی فیبر بیشتری باشد (فاقد مواد شیمیایی آلوده که باعث ایجاد استرس در بدن می شود، باشد)، مصرف بیشتر میوه ها و سبزیجات تازه، ماهی ، دانه ها و غلات سبوس دار توصیه می شود. مصرف ماهی های آب های سرد از جمله ماهی آزاد توصیه می گردد.
مصرف چربی های اشباع ، روغن های هیدروژنه یا جامد ، غذاهای پرچرب و سرخ کرده و شکر توصیه نمی گردد، چرا که این مواد غذایی باعث ایجاد اسیدیتهی بالای محیط داخلی مفاصل شده و این حالت موجب درد بیشتری در مفاصل و در نتیجه التهاب آنها می شود. مصرف میوه، سبزی، غلات كامل ( تصفیه نشده وسبوس دار)، آجیل ، دانه های خوراكی و ماهی باعث كاهش التهاب مفاصل یا آرتروز می شوند.
گ وشت های پرچرب، تخم مرغ، مارگارین، کره، کافئین، الکل، شکر سفید، تنباکو و محصولات لبنی باید از رژیم غذایی حذف شوند. در حدود یک سوم از افرادی که از بیماری آرتریت روماتوئید رنج میبرند به سولانین ها و یا بعضی گیاهان حساس اند که از آن جمله می توان سیب زمینی، فلفل ها، بادمجان، گوجه فرنگی و تنباکو را نام برد که باید از رژیم غذایی این گروه از افراد حذف گردد. توصیه می شود که حداقل 6 تا 8 لیوان آب در طول روز جهت دفع سموم از بدن مصرف شود. باز هم توصیه میشود غذاهایی که موجب تورم و آب آوردگی می شوند مثل گندم سیاه، لبنیات و کلیهی چربی های حیوانی، باید از رژیم غذایی حذف شوند.
شما شایسته بهترینها هستید ….
نقش فیزیوتراپی در درمان آرتروز:
در فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست با بررسی علت ایجاد بیماری، شناخت اختلالات بیومکانیکی مفصل آسیب دیده و مفاصل بالاتر و پایینتر از آن مفصل، ارزیابی قدرت عضلانی و شناخت عضلات ضعیف و کوتاهی های عضلانی، ارزیابی دامنه حرکتی مفصل و علت ایجاد آن، بررسی حس عمقی مفصل(Proprioception)، ارزیابی شدت درد بیمار با مقیاسهای مختلف(مثل VAS)، پروتوکل درمانی هر بیمار را بر اساس نوع بیماری و شدت درگیری مفصل تنظیم کرده و درمان بیمار را شروع میکند.